Άτιτλο

Είπε:

ψηφίζω το γαλάζιο.

Εγώ το κόκκινο.

Κ’ εγώ.

Το σώμα σου ωραίο.

Το σώμα σου απέραντο

Χάθηκα στο απέραντο.

Διαστολή της νύχτας.

Διαστολή του σώματος.

Συστολή της ψυχής.

Όσο απομακρύνεσαι

σε πλησιάζω.

Ένα άστρο

έκαψε το σπίτι μου.

Οι νύχτες με στενεύουν

στην απουσία σου.

Σε αναπνέω.

Η γλώσσα μου στο στόμα σου,

η γλώσσα σου στο στόμα μου –

σκοτεινό δάσος….

οι ξυλοκόποι χάθηκαν

και τα πουλιά.

Όπου βρίσκεσαι

υπάρχω.

Τα χείλη μου

περιτρέχουν τ’ αυτί σου.

Τόσο μικρό και τρυφερό

πώς χωράει

όλη τη μουσική;

Ηδονή –

πέρα απ’ τη γέννηση,

πέρα απ΄το θάνατο…

τελικό κ’ αιώνιο

παρόν.

Αγγίζω τα δάχτυλα

των ποδιών σου.

Τι αναρίθμητος ο κόσμος.

Κάτω απ΄όλες τις λέξεις

δύο σώματα ενώνονται

και χωρίζουν.

Μέσα σε λίγες νύχτες

πώς πλάθεται και καταρρέει

όλος ο κόσμος.

Η γλώσσα εγγίζει

βαθύτερα απ’ τα δάχτυλα.

Ενώνεται.

Τώρα

με τη δική σου αναπνοή

ρυθμίζεται το βήμα μου

κι ο σφυγμός μου.

Δυό μήνες που δε σμίξαμε.

Ένας αιώνας

κ’ εννιά δευτερόλεπτα.

Τι να τα κάνω τ’ άστρα

αφού λείπεις;

Με το κόκκινο του αίματος

είμαι.

Είμαι για σένα.

Γιάννης Ρίτσος

Το παλάτι του φεγγαριού

(απόσπασμα)

Είχα πηδήξει από την άκρη του γκρεμού, και έπειτα, την τελευταία στιγμή, κάτι με έπιασε στο ενδιάμεσο. Αυτό το κάτι, είναι αυτό που ερμηνεύω ως αγάπη. Είναι το μοναδικό πράγμα που μπορεί να σταματήσει έναν άνθρωπο από το να πέσει, τόσο δυνατό, ώστε να αναιρέσει τους νόμους της βαρύτητας.

Paul Auster

Ημερολόγιο του Χειμώνα

Θαρρείς ότι αυτό δεν θα σου συμβεί ποτέ, ότι δεν μπορεί να συμβεί σ’ εσένα, ότι είσαι το μοναδικό άτομο στον κόσμο στο οποίο τίποτε απ΄ αυτά τα πράγματα δεν θα συμβεί ποτέ. Κι έπειτα, το ένα μετά το άλλο, αρχίζουν να σου συμβαίνουν τα πάντα, κατά τον ίδιο τρόπο που συμβαίνουν σε οποιονδήποτε άλλο.

Paul Auster

Μαύρη Ψυχή

(απόσπασμα)

Είχα ένα φίλο, τον Τσίκο, 

που με είχε βαφτίσει ''Nina'', το 

ισπανικό αντίστοιχο του ''μικρή''.

Ο Τσίκο με φώναζε έτσι συνέχεια

και μου άρεσε όπως ακουγόταν. 

Μου άρεσε, επίσης, το όνομα 

''Simone'', από τότε που είδα 

την ηθοποιό Σιμόν Σινιορέ

σ' εκείνες τις γαλλικές ταινίες.

Έτσι, έφυγα από τη Φιλαδέλφεια 

ως Γιούνις Γουέιμον,

και έφτασα στο Ατλάντικ Σίτυ 

ως Νίνα Σιμόν.

Το μόνο πρόβλημα ήταν 

μήπως η μαμά ανακάλυπτε 

ότι έπαιζα πιάνο σε μπαρ. 

Άκουγα κιόλας τη φωνή της 

να αντηχεί στ' αυτιά μου: 

''Σε μπαρ; 

Για όνομα του Θεού!''

Δεν έβλεπα πώς η μαμά 

θα μπορούσε να το ανακαλύψει,

αλλά με κάποιο τρόπο, σε τέτοιες 

περιπτώσεις, πάντα το μάθαινε...

Αν υπήρχε ταμπέλα 

στο δρόμο με τ' όνομά μου,

- Απόψε παίζει η Γιούνις Γουέιμον - 

οι πιθανότητες θα ήταν αυξημένες.

Έτσι αποφάσισα να χρησιμοποιήσω

καλλιτεχνικό ψευδώνυμο. 

Η στάση μου 

απέναντι στην ερμηνεία ήταν αυτή

ενός μουσικού με κλασσική παιδεία. 

Όταν παίζεις 

είσαι συγκεντρωμένος στη μουσική 

επειδή αξίζει πλήρη σεβασμό,

και το κοινό πρέπει να είναι 

ήσυχο και σιωπηλό. 

Αν ένας μεθυσμένος 

άρχιζε να φωνάζει και να τσακώνεται 

όσο έπαιζα, 

με αποσπούσε 

από τη συγκέντρωσή μου. 

Έτσι, σταματούσα μέχρι να ησυχάσει,

και αν δεν ησύχαζε δε μπορούσα 

να συνεχίσω. 

Όταν συνέβαινε κάτι τέτοιο, 

άρπαζαν τον τύπο και τον πέταγαν 

έξω, στο δρόμο.

Η συμπεριφορά μου 

απέναντι στο εκάστοτε ακροατήριο

διαμορφώθηκε εκεί, 

στο Μινττάουν Μπαρ εντ Γκριλ

και δεν άλλαξε ποτέ,

ανεξάρτητα από το ακροατήριό μου

ή από το πόσο μεγάλη ήταν 

η αίθουσα συναυλιών. 

Δεν επιλέγω εγώ το κοινό μου.

Αν ένα κοινό δε με σέβεται,

προσβάλλει τη μουσική που παίζω.

Και αν δε θέλει

να ακούσει τη μουσική μου, 

τότε ούτε εγώ θέλω να παίξω.

Και αν δεν τους αρέσει η στάση μου,

δεν είναι υποχρεωμένοι να έρθουν

να με δουν.

Δεν τους χρειάζομαι.

Θα έρθουν άλλοι. 

Nina Simone

Η Άνοιξη

Ανέβηκα τα σκαλοπάτια τα λαξεμένα σε ψηλούς βράχους και βγήκα στο οροπέδιο που απλωνόταν μπροστά μου σαν τεράστιο αυτί. Πέρα οι λόφοι κολυμπούσαν στο φως κι είχαν το χρώμα που παίρνουν τα σφαχτάρια στο τσιγκέλι. Όπου κι αν γυρνούσα τα μάτια έβλεπα ξερή λάσπη, σκασμένη. Ούτε πράσινο φύλλο, ούτε λουλούδι, ούτε μια μέλισσα. Κι ο αέρας μύριζε βαριά σαν να 'βγαινε από άδειο πιθάρι.

Καθώς περπατούσα μου φάνηκε πως άκουγα να τρέχουνε νερά, βαθιά σε υπόγεια λούκια. Κόλλησα χάμω τ' αυτί μου κι άκουσα καθαρά μαζί με τα νερά που γλουγλουκίζανε κι ένα ανάλαφρο θρόισμα.

Βγάζω από την τσέπη το μαχαίρι μου, το μπήγω στη γη —το 'νιωσα να χώνεται όπως στο κρέας ενός μεγάλου ψαριού— κι αρχίζω να τη χαράζω, να τη σκίζω φέτες φέτες, τραβώντας με δύναμη τη σκληρή κρούστα που τη σκέπαζε.

Και τότε, τι θαύμα! Χιλιάδες μπουμπούκια και λουλούδια με τσαλακωμένα πέταλα, άσπρες, ρόδινες και μαβιές ρίζες, αμέτρητα σπαθωτά φύλλα, μαμούνια, σερσέγκια με σουβλερές μύτες, θαλασσοπράσινες κρεατόμυγες, χρυσαλλίδες και πεταλούδες με διπλωμένα φτερά, αποκαλύφθηκαν ολόκληρος κοιμισμένος κόσμος, που οι αχτίνες του ήλιου σιγά σιγά τον ζέσταιναν, τον ξεμούδιαζαν, τον ξυπνούσαν από τη νάρκη του.

Το γρασίδι, σγουρό, ψήλωνε τρίζοντας ολόγυρά μου. Ο αέρας μοσκοβολούσε. Ένα πουλί βγήκε απ' τον κρυψώνα του, τίναξε τα χώματα απ' τις φτερούγες του και μου είπε: «Ακόμα λίγο, κι η άνοιξη αυτό το χρόνο θα 'μενε κρυμμένη στη γη».

Ε.Χ. Γονατάς

Γράμμα ενός αρρώστου

Φίλε μου Αλέξη, το ‘λαβα το γράμμα σου·

και με ρωτάς τι γίνομαι, τι κάνω;

Μάθε, ο γιατρός πως είπε στη μητέρα μου

ότι σε λίγες μέρες θα πεθάνω…

Είναι καιρός όπου έπληξα, διαβάζοντας

όλο τα ίδια που έχω εδώ βιβλία,

κι όλο εποθούσα κάτι νέο να μάθαινα

που να μου φέρει λίγη ποικιλία.

Κι ήρθεν εχθές το νέο έτσι απροσδόκητα

– σιγά ο γιατρός στο διάδρομο εμιλούσε –

και τ’ άκουσα. Στην κάμαρα εσκοτείνιαζε

κι ο θόρυβος του δρόμου εσταματούσε.

Έκλαψα βέβαια, κάτω απ’ την κουβέρτα μου.

Λυπήθηκα. Για σκέψου, τόσο νέος!

Μα στον εαυτό μου αμέσως υποσχέθηκα

πως θα φανώ, σαν πάντοτε, γενναίος.

Θυμάσαι, που ταξίδια ονειρευόμουνα

κι είχα ένα διαβήτη κι ένα χάρτη

και πάντα για να φύγω ετοιμαζόμουνα

κι όλο η μητέρα μου ‘λεγε: Το Μάρτη…

Τώρα στο τζάμι ένα καράβι εσκάρωσα

κι ένα του Μαγκρ στιχάκι έχω σκαλίσει:

«Τι θλίψη στα ταξίδια κρύβεται άπειρη!»

Κι εγώ για ένα ταξίδι έχω κινήσει.

Να πεις σ’ όλους τους φίλους χαιρετίσματα,

κι αν τύχει ν’ απαντήσεις την Ελένη,

πως μ’ ένα φορτηγό -πες της- μπαρκάρισα

και τώρα πια να μη με περιμένει…

Αλήθεια! Ο Χάρος ήθελα να ‘ρχότανε

σαν ένας καπετάνιος να με πάρει

χτυπώντας τις βαριές πέτσινες μπότες του

κι ένα μακρύ τσιμπούκι να φουμάρει.

Αλέξη, νιώθω τώρα πως σ’ εκούρασα.

Μπορεί κιόλας να σ’ έκαμα να κλάψεις.

Δε θα ‘βρεις, βέβαια, λόγια για μι’ απάντηση.

Μα δε θα λάβεις κόπο να μου γράψεις…

Νίκος Καββαδίας

Βάλτε να πιούμε

Τα όνειρα που βυζάξαμε με της καρδιάς μας το αίμα

πέταξαν και χαθήκανε μες της ζωής το ρέμα.

Μα τάχα εμείς παντοτινά τ’ άφταστα θα ζητούμε;

Βάλτε να πιούμε…

Τα περασμένα σβήσανε, το τώρα δε θα μείνει.

Τροφή των χοίρων έγιναν και οι πιο λευκοί μας κρίνοι.

Μα τάχα πρέπει τους νεκρούς αιώνια να θρηνούμε;

Βάλτε να πιούμε…

Αδέλφια κάτω η βάρκα μας στο μόλο μας προσμένει.

Ελάτε οι ταξιδιάρηδες να πιούμε συναγμένοι.

Στο περιγιάλι το φαιδρό ας γλεντοτραγουδούμε.

Βάλτε να πιούμε…

Τάχατε κι όποιος δε μεθά κι όποιος δεν τραγουδήσει

κι όποιος στ’ αγκάθια περπατά μια μέρα δε θ’ αφήσει

τ’ αγαπημένο μας νησί που έτσι γερά πατούμε.

Βάλτε να πιούμε…

Πες μας που πάει ο άνθρωπος τον κόσμο σαν αφήνει;

Πες μας που πάει ο άνεμος, που πάει η φωτιά σαν σβήνει;

Σκιές ονείρων είμαστε, σύννεφα που περνούμε.

Βάλτε να πιούμε…

Στο ξέχειλο ποτήρι μας είναι όλα εκεί γραμμένα.

Καπνοί `ναι τα μελλούμενα κι αφρός τα περασμένα.

Καπνός κι αφρός το γέλιο μας κι εμείς που τραγουδούμε.

Βάλτε να πιούμε…

Άκουσε δε βιαζόμαστε να φύγουμε βαρκάρη.

Μα σαν είναι ώρα γνέψε μας, δε σου ζητούμε χάρη.

Μα όσο να φύγεις πρόσμενε κι αν θέλεις σε κερνούμε.

Βάλτε να πιούμε…

Καρθαίος Κλέανδρος